در این مطلب در خدمت شما هستیم با توضییحات NFTچیست؟همه چیز درباره توکن های غیرمثلی_ارز دیجیتال . بهاحتمال زیاد شما هم زمان مطالعه خبر درآمد ۶۰ میلیون دلاری یک هنرمند از فروش اثر هنری دیجیتالی با NFT از خود پرسیدهاید «هوووم… اینجا واقعاً چه خبر است؟». من خودم این احساس را تجربه کردهام، البته وقتی خبر فروش اولین توییت توسط جک دروسی به قیمت ۲٫۹ میلیون دلار را شنیدم دوباره این احساس تکرار شد. این دلیلی بود تا در این نوشتار در مورد کارکرد NFT بنویسم تا شما هم مثل من، بیشتر با این دنیای ان اف تی آشنا شوید.
NFTچیست؟همه چیز درباره توکن های غیر مثلی ارز دیجیتال
خود واژه NFT به معنای «ژتون (توکن) غیر قابل معاوضه» (non-Fungible Token | NFT) است و در حقیقت، توکنی دیجیتال و نوعی رمز ارز مانند بیتکوین و اتریوم است. اما برخلاف یک سکه استاندارد در بلاک چین بیتکوین، NFT منحصر به فرد است و نمیتوان آن را معاوضه کرد.
NFTها بهعنوان یک گواهی مالکیت دیجیتالی غیرتکراری برای هر نوع دارایی دیجیتالی صادر میشوند. در واقع، NFT یک قرارداد هوشمند است که با استفاده از پلتفرمهای اپن سورس (که هرکسی میتواند از سایتهایی مثل گیتهاب دانلود کند) تنظیم و برای ایمنسازی آن بهصورت دیجیتالی استفاده میشود. پس از نوشتن، میتوان آن را ذخیره یا بهطور دائمی در قالب یک رمز (معمولاً به نام توکن ERC 721) در یک شبکه بلاکچین مثل اتریوم منتشر کرد.
اگر بخواهیم به طور ساده توضیح دهیم باید گفت در صورتیکه تابلو نقاشی به یک عکس تبدیل و آن عکس در قالب یک NFT فروخته شود، این عکس دارای شناسانامه منحصر به فردی خواهد بود که حتی کپیهای آن نیز برابر با اثر اصلی نخواهند بود. به این ترتیب، حتی یک عکس با فرمت JPEG نیز میتواند به یک NFT تبدیل و فروخته شود.
قابلیت تعویض FUNGIBLE چیست؟
قابلیت تعویض (fungible) امکان مبادله یک دارایی با داراییهای مشابه بدون از بین رفتن ارزش آن گفته میشود.
مثال ساده:یک اسکنانس ۱۰ هزارتومانی ازنظر ارزش با یک اسکناس ۱۰ هزارتومانی دیگر برابر است. به همین خاطر وقتی اسکناس ۱۰ هزارتومانی از کسی قرض بگیرید، لازم نیست بعدها دقیقاً همان اسکناس را پس بدهید؛ چرا که نوع دیگر آنهم به همان اندازه ارزش دارد. به زبان ساده یعنی ۱۰ هزار تومان برابر با ۱۰ هزار تومان است. در ارزهای دیجیتال هم این تعریف پابرجاست. یک بیت کوین با یک بیت کوین دیگر کاملاً برابر است و ارزش یکسانی دارد.
اما وقتی صحبت از توکن های غیرقابل تعویض به میان میآید این موضوع تغییر پیدا میکند. توکنهای NFT با نمونههای مشابه ارزش متمایزی دارند. داشتن این ویژگی باعث شده است که NFT منحصربهفرد ساخته شود و به همین خاطر غیرقابل تعویض باشد، مثل داراییهای دنیای واقعی ما همچون سنگهای قیمتی، آثار هنری و کالاهای لوکس دیگر. در واقع یک NFT با NFT دیگر برابر نیست!
پس بهسادگی فهمیدیم که توکنهای قابل تعویض توکنهایی هستند که بجای هم قابل معاملهاند و ارزش آنها ثابت میماند.
تفاوتهای زیادی بین توکنهای قابل تعویض (Fungible) و غیرقابل تعویض (Non-Fungible) وجود دارد. برای سادگی مقایسه این دو توکن جدول زیر را مرور کنید.
توکن های قابل تعویض (Fungible) | توکن های غیرقابل تعویض (Non-fungible) |
همه توکنها دارای خصوصیات یکسانی هستند. یک بیت کوین، یک شمش طلا با همان وزن. |
هر توکن منحصر به فرد است. مثل شماره تلفن همراه، نام دامنه، سنگهای قیمتی |
قابل تقسیم به واحدهای کوچکتر است. مثلا اسکناس ۱۰ هزارتومانی را میتوان به اسکناس های ۱۰ تا ۱ هزارتومانی تقسیم کرد. |
قابل تقسیم به واحدهای کوچکتر نیست. کوچکترین واحد یک توکن است. |
چرا ان اف تی NFT خریدار دارد؟
بهاین دلیل که NFT به خریدار اجازه میدهد کالای اصلی را که شامل احراز هویت داخلی است، داشته باشد؛ در نتیجه این احراز هویت مالکیت این اثر را اثبات میکند و توسط دیگران قابلاستفاده نیست. در واقع، ارزش معنوی اثر با اعتبار و هویت هنرمند گره خورده است و آنها میپذیرند که تنها یک واحد از اثر مورد نظر به صورت NFT تولید و به خریدار اهدا کنند. NFT ها میتوانند یک سرمایهگذاری مالی، یک خرید احساسی، یک کالای کلکسیونی یا روشی برای خریدار باشند تا مانند یک هنرمند یا یک برند، ارتباط بیشتری با خالق NFT داشته باشد. این شبیه به چگونگی جمعآوری تمبرهای پستی، سکههای قدیمی یا کلکسیون پروانهها توسط افراد است.
گاهی اوقات دلیل احساسی خرید NFT باهدف تجاری گرهخورده است. طرفداران وفادار نایک ممکن است سعی کنند یکی از تنها چند هزار جفت کفش مدل Jordan را در هنگام سقوط سهام شرکت خریداری کنند. به همین ترتیب، اگر نایک تصمیم بگیرد مجموعهای از ۲۵ NFT یک gif swoosh نایک را کنار بگذارد، همان طرفداران سرسخت سعی میکنند یکی از آنها را نیز هنگام افت قیمت خریداری کنند.
کریس آلیک، مدیر فناوری و خلاقیت فناوری در Deutsch LA عقیده دارد مردم تمایل دارند مجموعهای از چیزها را در یک فضای آنلاین داشته باشند تا بتوانند پرستیژ و برند خود را در فضای دیجیتال مثل نوع لباس پوشیدن در واقعیت به نمایش بگذارند.اکثر آدمها ذاتاً تمایل به داشتن اشیاء کمیاب دارند.
همچنین NFT یک جنبهی دیگر برای جامعه دارد. بهعنوان مثال، برخی از هنرمندانی که از آثار هنری دیجیتال خود NFT ایجاد میکنند، به خریداران امکان دسترسی انحصاری به یک کانال خصوصی برای گفتگو میدهند که فقط خریداران NFT های آن هنرمند به آن دسترسی دارند، بنابراین این اتفاق باعث تشکیل یک باشگاه طرفداری انحصاری میشود.
پیشنهاد : دوره حضوری آموزش ارز دیجیتال در شیراز
آیا ان اف تی NFT قانونی است؟
کد NFT یک دارایی با امضای دیجیتالی از طرف سازندهی آن است که با کمک رمز در هر سرور، مرورگر یا سیستمعاملی احراز هویت را انجام میدهد و آن را به روشی غیرمتمرکز تأیید میکند. بنابراین در این فضا هیچ سازمانی مسئول میزبانی NFT نیست.و در حال حاضر قوانین زیادی در رابطه با ایجاد NFT و خریدوفروش آن وضع نشده است؛ اما اصلاً فعالیتی غیرقانونی محسوب نمیشود و یکی از راههای کسب درآمد در متاورس و یکی از منابع درآمد هنرمندان فعال در حیطه هنر دیجیتالی محسوب میشود. در ضمن ساخت NFT و خریدوفروش آن تنها روش نقلوانتقال مالکیت داراییهای دیجیتالی است.
ان اف تی NFT چگونه کار میکند؟
NFT ها در یک شبکه بلاک چین ساختهشدهاند که یک دفتر عمومی توزیعشده است و معاملات را ثبت میکند. این فرآیند پایهی ساخت ارزهای دیجیتال است. البته NFT ها معمولاً در بلاک چین Ethereum طراحی میشوند.
NFT از اشیاء دیجیتال ساخته میشود که نامشهود است، مثل:
- GIF ها
- آثار هنری
- کلکسیونها
- فیلمها و موارد مهم ورزشی
- کاور های بازی ویدیویی
- موسیقی
به نوعی NFT ها مانند کالاهای لوکس هستند، اما در قالب فضای دیجیتال.
ان اف تی (NFT) چه ویژگیهایی دارد؟
قابل انتقال: برخلاف توکنهای قابل ترید و معاوظه، NFT در بازارهای خاصی خرید و فروش میشوند. با این وجود، ارزش آنها به خاص و منحصر بهفرد بودنشان وابسته است.
دارای اصالت: توکنهای غیرقابل معاوضه مبتنی بر تکنولوژی بلاکچین هستند؛ بنابراین میتوانید از اصالت NFT خود مطمئن شوید؛ چرا که ایجاد چیزی جعلی در لجر تغییر ناپذیر نامتمرکز، تقریباً ممکن نیست!
تقسیم نشدنی: با اینکه این موضوع به عنوان یک قانون مشخص نشده، اما بیشتر توکنهای غیرقابل معاوضه به واحدهای کوچکتر قابل تقسیم نیستند! به بیان سادهتر، یا شما یک اثر هنری دیجیتال را میخرید، یا اصلا آن را نمیخرید.
کمیاب: ارزش و قیمت ان اف تی بهخاطر کمیاب بودن آنها است. توسعهدهندگان ان اف تیها هر اندازه که قصد داشته باشند میتوانند از این توکنها ایجاد کنند؛ اما با محدود کردن تعداد آنها و ساخت با تعداد کم، باعث افزایش ارزش آنها میشوند.
حافظ حق مالکیت: این مورد هم به استفادهی NFT از پلتفرمهای غیرمتمرکز اشاره میکند که در آن هیچ مالکی دادهای را پس از ثبت نمیتواند تغییر دهد.
یکتایی: آخرین ویژگی ان اف تیها، یکتایی آنهاست. ان اف تیها دارای زبانهای (Tab) از اطلاعات ثابتی در مورد یکتا بودنشان هستند. به بیان ساده، این ویژگی به عنوان گواهی اصالت استفاده میشود.
مزایا و معایب ان اف تی NFT
مزایا
- رشد ارزش: بهعنوانمثال انافتی CryptoPunk #3100 دربردارنده ۱۰ هزار تصویر ایجادشده در قالب توکن دیجیتالی و پیکسل شده است، در سال ۲۰۱۶ به قیمت ۲۱۲۶ دلار فروخته شد و اکنون فردی که این NFT را در اختیار دارد، قیمت ۷.۵ میلیون دلار را برای آن پیشنهاد کرده است! بنابراین NFT دارایی دیجیتال مناسبی برای سرمایهگذاری بلندمدت در حوزه اقتصاد دیجیتال و فضای مجازی محسوب میشود.
- برخورداری از مالکیت منحصربهفرد و اختصاصی
- غیرمتمرکز بودن: غیرمتمرکز بودن NFT به این معنی است که برای استفاده از آن و نقلوانتقال مالکیت آن نیاز به کسب مجوز از مراجعی مثل بانک یا هر سازمان یا نهاد دیگری نیست.
- حفاظت از اطلاعات مهم با امنیت بالا و جلوگیری از دسترسی هکرها به اطلاعات و آسیبپذیر شدن آنها در برابر هکرها
معایب
- دشوار بودن تبدیل آثار هنری فیزیکی به آثار دیجیتالی در برخی از موارد. بدون تردید برخی از آثار فیزیکی هنری قدیمی و شاخص مثل تابلوهای نقاشی اصل بسیار قدیمی متعلق به نقاشان شاخص، بسیار ارزشمند هستند و حتی برخی از آنها جزو سرمایهها و گنجینههای ملی محسوب میشود. برای تبدیل نسخههای اصل این آثار هنری به فایلهای دیجیتالی باید بسیار با احتیاط عمل کرد تا کوچکترین آسیبی نبینند و این موضوع باعث میشود تبدیل آنها به آثار هنری دیجیتالی دشوار شود
- ارزش نهچندان بالای برخی از فایلهای NFT: همانطور که گفتیم در هنگام خرید فایلهای مختلف NFT تنها مالکیت مادی آنها به شما انتقال داده میشود و مالکیت معنوی آن در اختیار سازنده آن باقی خواهد ماند. همچنین ممکن است کپیهای متعددی از یک اثز هنری دیجیتال منتشر شود و NFT ایجادشده از آن ارزش چندانی نداشته باشد
- مصرف زیاد انرژی برای تولید NFT: ایجاد فایل NFT نیازمند انجام پردازشها و فعالیتهای محاسباتی گسترده است که افزایش مصرف انرژی برق را به دنبال دارد. افزایش مصرف برق هم باعث افزایش استفاده از سوختهای فسیلی برای تولید برق بیشتر میشود که میتواند آسیبهای قابلتوجهی را به محیط زیست وارد کند.
NFTها هر روز کاربردیتر و گران تر میشوند
یک مثال بسیار ساده:
در 20 ژانویه، نیمار تصویر پروفایل خود را به میمون شماره 6633 تغییر داد. این فوتبالیست پرحاشیه 159.99 اتر برای این میمون پرداخت کرده است. با در نظر گرفتن قیمت فعلی ETH نیمار حدود 481.6 هزار دلار برای تصاحب این عکس خرج کرده است. این میمون یک ماه قبلتر به قیمت ۹۶ اتر فروخته شد بود و در مدتی کوتاه بیش از 66٪ افزایش قیمت پیدا کرده است.
معاملات NFT در ماههای اخیر پس از ورود برندهای بزرگ، سلبریتیها، ورزشکاران و هنرمندان مشهور بسیار گسترش یافته است.اخیراً توییتر یک سرویس تأیید NFT راهاندازی کرده است که به کاربران اجازه میدهد توکنهای خود را در یک قاب خاص نمایش دهند تا ثابت شود که مالک واقعی آثار هستند. به این ترتیب، کاربران انتقادات برخی از کارشناسان را بیاثر میکنند. این منتقدان ادعا میکنند ذخیره یک کپی از تصویر مربوط به NFT برای داشتن آن و اثبات مالکیت کافی است.
NFTها در وهله اول برای امور نظری و هنری استفاده شدند اما ممکن است در آینده کاربردیتر شوند. شرکتهای توسعهدهنده بازی و نرمافزار از NFTها برای نمایش اشیاء در متاورس استفاده میکنند. همچنین کاربردهای این توکنها در زنجیره تأمین، سیاستها رمزنگاری و تأیید هویت در حال بررسی است.
چه پروژه هایی در مورد توکن های غیر مثلی وجود دارد؟
در راستای درک بهتر مفاهیم NFT چند پروژه مطرح در این زمینه توضیح داده می شود:
- اولین پروژه بازی در سال ۲۰۱۷ بر اساس توکن های غیر مثلی طراحی شد. نام این بازی CryptoKitties می باشد که بر روی بلاک چین Ethereum کار می کند. توسط این بازی، کاربران می توانند بر اساس علم ژنتیک با تولید مثل گربه های مجازی، گربه هایی با مشخصات ظاهری منحصر به فردی ایجاد کنند. بازی کنندگان می توانند این گربه های مجازی را به صورت کلکسیون ذخیره کرده و به فروش برسانند. قیمت یک گربه خاص که Koshkat نام گذاری شده با قیمت ۵۰۰ اتریوم جهت فروش عرضه شده است.
- در بازی مجازی Decentraland کاربر می تواند با زندگی در یک دنیای غیر واقعی، به صورت مجازی دارایی هایی را کسب کند. این دارایی ها، در مالکیت همان کاربر خواهد بود و امکان معامله با پول جاری را دارد. گفتنی است در روزهای پایانی سال 2018، یکی از بازیکنان بازی Decentraland حاضر شده بود برای دستیابی به یک مکان بهتر، زمینی در بازی را به قیمت دو میلیون و 800 هزار Mana خریداری نماید.
- این بازی بر اساس بلاکچین Ethereum بوده و افراد می توانند ملک های غیر واقعی با نام Land را با ارز رمزنگاری Mana که مخصوص این بازی است، مبادله نمایند. زمین ها و دیگر دارایی هایی شخصی که در این بازی معامله می شوند از نوع توکن غیر مثلی هستند که در کیف پول های Ethereum نگهداری میشوند. به نظر می رسد با توسعه این پلتفرم در آینده بتوان در دنیای واقعی برای ثبت و انتقال دارایی های شخصی از آن استفاده نمود.
- آثار هنری دیجیتال یکی دیگر از مواردی است که امکان استفاده از NFT را دارد. مهمترین نکته در ارزشمند کردن یک تابلوی نقاشی قابلیت اثبات اصل بودن و تایید مالکیت آن می باشد. در تولید فایل های دیجیتالی حق ثبت مالکیت کار سختی بوده است، توکن های غیر مثلی از سرقت آثار هنری جلوگیری می کند.
- هنرمندانی که در زمینه تولید آثار هنری دیجیتالی فعالیت دارند، می توانند آثار خود را به توکن تبدیل نموده و از طریق سامانه ای به نام SuperRare به فروش آنها اقدام نمایند. خریداران با سرعت و بدون هیچ واسطه ای با خرید این توکن ها آنها را در ولِت های دیجیتال خود نگهداری می کنند. احتمال دارد اشخاصی بخواهند که آن را برای خود نگهدارند در اینصورت کپی دارای رزولوشن بسیار پایین بوده و در صورتی که بخواهند در جایی ارائه کنند، لازم است مالکیت آن را توسط بلاکچین ثابت نمایند.
- از نمونه بازی های کارتی که بر اساس بلاکچین ارائه شده اند، می توان به Godsunchained اشاره کرد. در شروع بازی کارت ها رایگان است ولی به مرور که از آنها استفاده می شود دارای ارزش شده و به صورت توکن های NFT در می آیند. این توکن های با ارزش را می توان در کیف پول های دیجیتالی نگهداری نمود. بازیکنان می توانند با به کار گرفتن کارت های خود با افراد دیگر در نقاط دیگر جهان به بازی بپردازند. حتی امکان مبادله این کارت ها با پول واقعی نیز وجود دارد. دیده شده که در بازار قیمت یک کارت منحصر به فرد به بیش از ۱۰,۰۰۰ دلار هم برسد.
کاربردهای توکن های NFT هم اکنون در حال توسعه است و موارد فوق از معروف ترین پروژه هایی است که در این حوزه وجود دارند.
سایت های خرید و فروش NFT
وبسایت OpenSea.io با جسارت خود را بزرگترین بازار NFT توصیف می کند و در واقع در حال حاضر بزرگترین وبسایت خرید و فروش انفتی میباشد.
وبسایت توفو ان اف تی TofuNFT.com یک بازار غیرمتمرکز کاملاً ویژه برای خرید، فروش و تجارت NFT است که توسط SCV.Finance ایجاد شده و در چندین بلاک چین مستقر شده است.
سایت Rarible یک بازار NFT است که “صاحبان” آن توکن ERC-20 RARI را در اختیار دارند. Rarible توکن RARI را به کاربران فعال در این پلتفرم ، که در بازار NFT خرید یا فروش می کنند ، اهدا می کند و هر هفته 75000 RARI توزیع می کند.
سایت Foundation یک پلتفرم تخصصی است که برای جمع آوری سازندگان دیجیتال و مجموعه داران برای پیشبرد فرهنگ طراحی شده است. خود را اقتصاد خلاق جدید می نامد. تمرکز اصلی آن بر هنر دیجیتال است.
توسعه تکنولوژی NFT با چه مشکلاتی مواجه است؟
از آنجا که کاربردهای توکن های غیر مثلی مورد توجه شرکت ها و کاربران قرار گرفته است، انتظار می رود که این تکنولوژی در آینده توسعه زیادی داشته باشد. در حال حاضر، تولید توکن های با مسائلی مواجه است که در زیر آورده شده است:
- مشکلات فنی اساسی ترین مسئله در بازار NFT می باشد. شبکه بلاکچین اتریوم، جهت تولید توکن های غیر مثلی دارای سرعت کمی بوده و از کاربران کارمزد زیادی می گیرد.
- پروتکل های بلاکچین، فن آوری توکن های غیر مثلی و توسعه قراردادهای هوشمند هنوز در حال گسترش است.
- توسعه اپلیکیشن ها و سیستم عامل های غیر متمرکز جهت کنترل و تولید توکن های غیر مثلی هنوز برای توسعه دهندگان پیچیده است.
- هم اکنون توسعه دهندگان با چالش های سختی در تولید استانداردها مواجه هستند. افراد به صورت جداگانه در حال کار بر روی پروژه های بلاکچین می باشند. جهت تداوم موفقیت به قرارداد های یکپارچه و همکاری جمعی نیاز است.
- یکی دیگر از مشکلات کلاهبرداری است. اکثر پروژه های حوزه ارزهای رمزنگاری یا امکان کلاهبرداری دارد و یا آنکه ممکن است هدف مشخصی نداشته و سرمایه گذاری در آن به پوچی برسد.
جمع بندی مطالب ارائه شده
- توکن غیر مثلی یا Non-fungible token، از نوع دارایی های دیجیتال یکتا و نادری می باشد که بر روی بلاکچین نگهداری شده و انتقال می یابد.
- توکن های NFT مشابه ارزهای رمزنگاری از قبیل بیت کوین و اتریوم هستند، ولی هر واحد با ویژگی های منحصر به فرد خود میتواند با واحد دیگر فرق کند.
- توکن های NFT مشتمل بر اطلاعات هویتی یونیک در قراردادهای هوشمند هستند و نمی توان آنها را مبادله peer-to-peer کرد.
- دو مزیت اساسی که توکن های NFT برای کاربران دارد مالکیت واقعی و امکان معامله با آن از طریق کیف پول های دیجیتال است.
- بلاکچین هایی که از قراردادهای هوشمند حمایت می کنند، میزبان توکن های غیر مثلی هستند، ولی در حال حاضر بیشتر بلاکچین اتریوم به کار گرفته شده و اکثر پروژه های فعلی NFT روی بلاکچین اتریوم فعالیت دارند.
- هم اکنون این نوع توکن در پروژه هایی از قبیل بازی های رایانه ای، جمع آوری کلکسیون، آثار هنری دیجیتالی، صادر کردن بلیط و فروش دامنه برای وبسایت ها استفاده می گردد. امکان توسعه این تکنولوژی در حوزه های بسیار متنوعی در آینده وجود خواهد داشت.
- در صورت علاقمندی در زمینه خرید و فعالیت در پروژه هایی که از توکن غیر مثلی و NFT برخوردار است، بایستی بررسی کامل انجام دهید تا از ریسک ضررهای مالی و کلاهبرداری در امان باشید.
سوالات رایج درباره NFT
NFT چیست؟
NFT جواز و شناسه دیجیتالی است که برای هر دارایی دیجیتالی مثل ملک، آثار هنری، اسناد و مدارک دیجیتالی یا هر دارایی دیگری بهصورت اختصاصی و منحصربهفرد ایجاد میشود و میتواند اثبات مالکیت داراییهای دیجیتالی و انتقال مالکیت آنها را ساده کند.
کاربرد NFT چیست؟
NFT چگونه کار میکند؟
NFT در بستر بلاکچین ایجاد میشود و اطلاعات توسط آن رمزگذاری میشوند و تنها فردی که آدرس دیجیتالی اختصاصی یک NFT را در اختیار دارد، میتواند به محتوای آن دسترسی پیدا کند. در حقیقت NFT مثل یک شناسه دیجیتالی اختصاصی برای تمام آیتمهای دیجیتالی عمل میکند و هر NFT هیچ نمونه یکسانی ندارد.
راستی! برای دریافت مطالب جدید در کانال تلگرام یا پیج اینستاگرام سورس باران عضو شوید.
- انتشار: ۱۸ شهریور ۱۴۰۱
دسته بندی موضوعات
- آموزش ارز دیجیتال
- آموزش برنامه نویسی
- آموزش متنی برنامه نویسی
- اطلاعیه و سایر مطالب
- پروژه برنامه نویسی
- رپورتاژ
- فروشگاه
- فیلم های آموزشی
- ++C
- ADO.NET
- Adobe Flash
- Ajax
- AngularJS
- apache
- ARM
- Asp.Net
- ASP.NET MVC
- AVR
- Bootstrap
- CCNA
- CCNP
- CMD
- CSS
- Dreameaver
- EntityFramework
- Go
- HTML
- IOS
- jquery
- Linq
- Mysql
- Oracle
- PHP
- PHPMyAdmin
- Rational Rose
- silver light
- SQL Server
- Stimulsoft Reports
- Telerik
- UML
- VB.NET&VB6
- WPF
- Xml
- آموزش های پروژه محور
- اتوکد
- الگوریتم تقریبی
- امنیت
- اندروید
- اندروید استودیو
- بک ترک
- بیسیک فور اندروید
- پایتون
- جاوا
- جاوا اسکریپت
- جوملا
- دلفی
- دوره های رایگان پیشنهادی
- زامارین
- سئو
- ساخت CMS
- سی شارپ
- شبکه و مجازی سازی
- طراحی الگوریتم
- طراحی بازی
- طراحی وب
- فتوشاپ
- فریم ورک codeigniter
- فلاتر
- کانستراکت
- کریستال ریپورت
- لاراول
- معماری کامپیوتر
- مهندسی اینترنت
- هوش مصنوعی
- یونیتی
- کتاب های آموزشی
- Android
- ASP.NET
- AVR
- LINQ
- php
- Workflow
- اچ تی ام ال
- بانک اطلاعاتی
- برنامه نویسی سوکت
- برنامه نویسی موبایل
- پاسکال
- پایان نامه
- پایتون
- جاوا
- جاوا اسکریپت
- جی کوئری
- داده کاوی
- دلفی
- رباتیک
- سئو
- سایر کتاب ها
- سخت افزار
- سی اس اس
- سی پلاس پلاس
- سی شارپ
- طراحی الگوریتم
- فتوشاپ
- مقاله
- مهندسی نرم افزار
- هک و امنیت
- هوش مصنوعی
- ویژوال بیسیک
- نرم افزار و ابزار برنامه نویسی
- وردپرس